W ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost zadłużenia polskich rolników. Przyczyn takiego stanu rzeczy dopatrywać się można między innymi w inflacji i ogólnym wzroście kosztów prowadzenia gospodarstwa rolnego, ale także w niekorzystnych warunkach atmosferycznych, od których w ogromnej mierze zależy przecież ilość i jakość plonów, a w konsekwencji – również wysokość dochodów. Wszystkie te aspekty często stawiają osoby prowadzące działalność rolną w bardzo trudnej sytuacji finansowej i zmuszają je do zaciągania coraz to kolejnych pożyczek. W wielu przypadkach prowadzi to do popadnięcia w duże zadłużenie, którego nie są w stanie spłacić samodzielnie. Na szczęście nie jest to sytuacja bez wyjścia – rolnicy mogą bowiem skorzystać z rozwiązania, jakim jest oddłużanie gospodarstwa rolnego. Wyjaśniamy, na czym ono polega, jakie są jego formy oraz jak tego dokonać.
Oddłużanie gospodarstwa rolnego – krok po kroku
Oddłużanie gospodarstwa rolnego to w wielu przypadkach jedyny sposób na wyjście z kłopotów finansowych oraz uniknięcie konieczności likwidacji działalności czy też doprowadzenia do sytuacji, jaką jest upadłość konsumencka rolnika. Przeprowadzić je można na kilka sposobów.
Sądowa restrukturyzacja zadłużenia to proces mający na celu zmianę struktury zadłużenia gospodarstwa rolnego w sposób, który umożliwi jego spłatę na korzystniejszych dla rolnika warunkach. Przeprowadzana jest w ramach postępowania restrukturyzacyjnego i następuje poprzez zawarcie układu z wierzycielami. W ramach tego układu zadłużenie rozkłada się na kilkuletnie raty i pomniejsza się jego wysokość. W sądowej restrukturyzacji kluczowe znaczenie ma przygotowanie planu restrukturyzacji, czyli dokumentu przedstawiającego strategię oddłużenia oraz jego późniejsze wdrożenie. Niezwykle ważne są również negocjacje z wierzycielami, gdyż to właśnie od ich zgody zależy sukces postępowania. W procesie tym przydatna okazać się może pomoc prawna dla rolników, szczególnie wtedy, gdy rolnik nie ma doświadczenia w negocjacjach z wierzycielami. Dużym atutem takiego rozwiązania jest fakt, iż w przypadku pozytywnego zakończenia się postępowania restrukturyzacyjnego, następuje wstrzymanie prowadzonych egzekucji komorniczych. Komornik nie może też wszczynać nowych postępowań egzekucyjnych wobec rolnika w restrukturyzacji.
Alternatywną możliwością jest zdecydowanie się na pożyczki dla rolników na spłatę zobowiązań z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Agencja udziela jej na okres 15 lat, jednak na ściśle określonych zasadach. Ubiegać się mogą o nią wyłącznie rolnicy prowadzący działalność rolniczą od min. 3 lat (i którzy mieszkają na terenie Polski). Kwota finansowania nie może ponadto przekroczyć zobowiązań gospodarstwa rolnego, przy czym maksymalna jej wartość to 5 mln zł. Konieczne jest również wniesienie wkładu własnego (25% kosztów restrukturyzacji w przypadku mikro i małych gospodarstw i 40% w przypadku średnich) oraz opracowanie planu restrukturyzacyjnego.
Zadłużeni rolnicy skorzystać mogą także z opcji przejęcia długu przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. KOWR przejmuje wówczas zobowiązania finansowe w zamian za przeniesienie własności całości lub części nieruchomości rolnej wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego na rzecz Skarbu Państwa. W praktyce oznacza to utratę części gruntów przez rolnika, dlatego też rozwiązanie to powinno być raczej ostatecznością.
Często wybieranym wyjściem przez rolników jest również zaciągnięcie bankowego kredytu konsolidacyjnego, który umożliwia zredukowanie liczby zobowiązań finansowych do jednego, wydłużenie okresu spłaty i zmniejszenie miesięcznej raty. Należy przy tym pamiętać, że trzeba wówczas liczyć się z koniecznością spełnienia szeregu surowych wymogów stawianych rolnikom.
Inne możliwości oddłużenia dla rolników
Mimo, iż w teorii mechanizmów prawnych dedykowanych rolnikom i związanych z pomocą w wyjściu wydaje się być sporo, w rzeczywistości przeznaczone są dla dość ograniczonego grona osób. Przedstawione opcje oferowane przez KOWR i ARiMR dotyczą bowiem wyłącznie tych, którzy działalność rolniczą prowadzą przynajmniej przez 3 lata oraz których gospodarstwo w świetle prawa uznawane jest za mikro, małe lub średnie. Duże gospodarstwa rolne muszą w celu zaciągnięcia pomocy finansowej zgłosić się do Komisji Europejskiej. Natomiast te, które na rynku obecne są od mniej niż 3 lat, nie mogą liczyć na pomoc państwa dla rolników w oddłużeniu.
Decydując się na restrukturyzację sądową, należy liczyć się z faktem, że nie dostarcza ona rolnikom dodatkowych środków na spłatę zobowiązań, a jedynie poprawia warunki ich spłaty. Jest także w pełni uzależniona od tego, czy zostanie zawarta ugoda z wierzycielami. Jeżeli mediacja okaże się nieskuteczna, na skuteczną restrukturyzację w takiej formie nie ma szans.
Kredyty konsolidacyjne czy bankowe kredyty restrukturyzacyjne z dopłatami do oprocentowania to natomiast rozwiązania, z którego nie mogą skorzystać rolnicy z niską zdolnością kredytową czy też złą historią kredytową, co w przypadku wpadnięcia w zadłużenie często ma miejsce.
Co więc zrobić w przypadku, gdy jako rolnik nie masz możliwości skorzystania z prawnych mechanizmów czy też oferty banków bądź też nie chcesz z nich skorzystać? W takich sytuacjach najlepszą opcją jest zaciągnięcie pożyczki pod zastaw działki, ziemi rolnej, domu czy mieszkania oferowanej przez pozabankowe firmy pożyczkowe. Decydując się na usługi FT Fund, nie musisz obawiać się o niewystarczającą zdolność kredytową, niski scoring BIK, sezonowość dochodu czy czas prowadzenia działalności rolnej. Aspekty te, podobnie jak wielkość gospodarstwa rolnego czy inne wymogi stawiane typowo przez banki, nie wpływają bowiem na decyzję o przyznaniu finansowania. Wypłat udzielamy w wysokości nawet do 60% wartości nieruchomości (która jest zabezpieczeniem pożyczki), a każdy wniosek rozpatrujemy w ciągu 24 godzin. Wybierając taką formę finansowania, potrzebne środki możesz otrzymać w bardzo krótkim czasie i w kwocie, która pomoże Ci pozbyć się przynajmniej części problemów finansowych, a w konsekwencji – uniknąć najgorszych scenariuszy, jak upadłość konsumencka czy konieczność likwidacji działalności rolnej.
